Sailhorse omkeren, zó gedaan!

Een boot omdraaien, is een lastige klus. Op YouTube zijn wel filmpjes te vinden die laten zien dat het mogelijk is een boot te keren, maar of met die kennis daarna het keren inderdaad zoveel eenvoudiger is, staat nog te bezien. Een schipper leerde mij dat je nooit als een dolle aan trossen moet trekken, maar dat je wind, stroming of de massa van het schip het werk moet laten doen. Bij het keren van een boot gaat het om de massa. Dat is wat je hebt. En omdat de Sailhorse een fijne zeilboot is, is er nog een tweede pluspunt: de balans. Met behulp van die ‘twee knechten’ kun je de boot draaien.
Wat je verder nodig hebt is een kettingtakel (of een talie) en een sjorband van ca 4 meter lengte.

Het allersterkste punt van een schip is de mastkoker, vlakbij het dek. Dat is niet voor niks de plaats om de sleeptros te bevestigen; die kikker op het voordek wordt er geheid uitgerukt als de sleepboot wegvaart. Een ander voordeel bij slepen is dat die mastkoker juist voor het balanspunt van de boot ligt, namelijk daar waar de kiel zit, in ons geval de lege schacht. Gelet op de positie van de diepstekende kiel van een Sailhorse is dat aan de achterkant van de schacht. Die schacht is in de ranking van sterke plaatsen een goede nummer twee.
Het omkeren van de boot is sowieso een probleem omdat die kiel eraf moet. Daar is geen ontkomen aan. Handige Henkie laat de kiel op de kade staan als de botenlift in de jachthaven de boot optilt. Ik heb thuis in mijn schuur een soort smeerput waar ik de kiel met behulp van een takel in kan laten zakken. Maar niet iedereen zal zo'n ding hebben, denk ik. Kortom, enige vindingrijkheid in combinatie met de eigen situatie is een must.

Om de boot van de trailer te krijgen, maakte ik gebruik van een truc van Tjep van Roon. Twee stalen metselschragen en daarop een stevig tafelblad, waarop ik de achterkant van de boot legde. Met behulp van de takel trok ik de steven omhoog totdat de trailer vrij was. Veel kracht vraagt dat niet.

Zonder kiel en zonder tuigage weegt die romp eigenlijk helemaal niet zoveel. Het is vooral een ontzettend onhandelbaar ding. Te groot, te breed, geen bruikbare handgrepen. Met mijn kettingtakel kan ik 500 kg tillen en dat is ruwweg het dubbele van wat het hele bootje weegt. En een stevige sjorband maakt zich niet eens druk om 5.000 kg, dus ook dat is geen punt van zorg. De eerste stap om de boot te draaien is de sjorband door de schacht proppen.

Duw de twee losse einden met een dun latje van binnen naar buiten totdat in de boot een kleine lus overblijft. Steek daar een flinke klos hout door. Ik had nog een kort balkje van 50x12x4 cm en dat bleek prima te voldoen. Houd het blok in het midden van de lus en laat een helper de losse einden doorhalen tot het blok min of meer vast op de kielschacht zit.

Leg in de twee losse einden een of andere wurgende zeilknoop en steek daar een stuk bezemsteel tussen zodat de boel nog ooit los kan komen.

Zorg dat de knoop ongeveer ter hoogte van de kim komt. De benodigde hoogte is nu de breedte van de boot plus de lengte van de aangehaalde takel. Haak de takel aan de lus en begin te trekken. In no time maakt de boot meer slagzij dan u ooit op het water hoopt mee te maken. Nu is er een belangrijk ding om te weten: het risico van een ongelukje is nul! De boot hangt op zijn gemakje aan de strop en dat blijft zo tot de boot rechtop staat.

Twee uur later sprong ik, zo blauw als een smurf, van de boot. Helemaal geschuurd.

Hein Tunnissen